Nâng cao lượng thông tin trong bản tin Khoa học và Ứng dụng*

Thứ sáu - 25/05/2018 07:24 376 0
Hiện nay có nhiều cách phổ biến khoa học, trong đó báo in vẫn là phương tiện dễ sử dụng, lưu trữ và áp dụng, tất nhiên cùng với báo in là phần mềm vi tính trợ giúp. Vì vậy báo in chỉ cần thông tin cô đọng, khi cần nghiên cứu tỉ mỉ có thế dùng phần mềm vi tính.
Nghiên cứu, thực nghiệm, phát minh, phổ biến, áp dụng thành tựu vào cuộc sống là một chuỗi liên hoàn của các ngành hoa học. Ngày nay, từ phát minh đến áp dụng vào cuộc sống được tính theo từng ngày. Trong chuỗi liên hoàn của sự nghiệp nghiên cứu thì phổ biến là một khâu quan trọng, qua đó thanh tựu khoa học được phát huy. Hiện nay có nhiều cách phổ biến khoa học, trong đó báo in vẫn là phương tiện dễ sử dụng, lưu trữ và áp dụng, tất nhiên cùng với báo in là phần mềm vi tính trợ giúp. Vì vậy báo in chỉ cần thông tin cô đọng, khi cần nghiên cứu tỉ mỉ có thế dùng phần mềm vi tính. 
MG 6090 Fotor
Ông Tăng Bá Hoành, Chủ tịch Hội Sử học tỉnh Hải Dương tham luận tại Hội thảo.
Về tổ chức thông tin tuyên truyền hoa học, hiện nay tại Hải Dương có hai tập san chuyên về khoa học, kỹ thuật, theo định kỳ 2 tháng một số, cùng với báo in là báo mạng tạo điều kiện cho bạn đọc tiếp cận thuận lợi. Sở Khoa học và công nghệ lấy tiêu đề tập san là Khoa học và công nghệ, còn Liên hiệp hội lấy tên là Khoa học và ứng dụng. Về chữ nghĩa, tên hai tập san có khác nhau, nhưng về nội dung cũng chỉ là một. Theo tôi hai tập san này nên thống nhất làm một bởi nó cùng nội dung, cùng một địa phương. Khi thống nhất rồi có thể xuất bản hằng tháng cho kịp với nhu cầu, nội dung sẽ phong phú và tránh được trùng lặp, hiệu quả sẽ cao hơn. Đây là nhu cầu nội tại, không phụ thuộc bất cứ phong trào nào.
Ở nước ta hơn 70 năm qua, rất nhiều cuộc hợp nhất rồi lại chia tách về đơn vị hành chính cũng như đơn vị sự nghiệp, do nhiều lý do và hoàn cảnh lịch sử khác nhau, nhưng hiệu quả thế nào ít khi được bàn đến. Ví dụ ngành Văn hóa, Thông tin, Tuyên truyền, vốn xuất phát từ một gốc từ sau Cách mạng tháng Tám, thế rồi chia ra, rồi lại hợp nhất, xong lại chia ra, nay lại có thể hợp nhất. Truyền hình vốn từ phát thành mà hình thành, nay ở trung ương thì chia thành hai cơ quan ngang bộ: Phát thanh và Truyền hình. Truyền hình thì tất nhiên phải có hình, nhưng cơ quan phát thanh mà lại có hình mới lạ. Trong khi đó ở địa phương vẫn thống nhất Phát thanh và truyền hình, mọi hoạt động vẫn bình thường. Về vấn đề này có nhiều sự kiện để bàn, ở đây chúng tôi chỉ đi sâu vào vấn đề nâng cao lượng và chất thông tin trong tập san cũng như báo mạng tương ứng của chúng ta trong thời kỳ Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, thường gọi là 4.0.

Nhìn lại lịch sử, đầu thế kỷ XVIII, máy hơi nước ra đời, mở đầu cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất, trước hết ở Tây Âu và Bắc Mỹ.
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai bắt đầu từ cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX với động cơ đốt trong ra đời, trọng tâm của cuộc cách mạng này vẫn ở châu Âu và Bắc Mỹ, nhưng nó đã mang đến sức mạnh to lớn và là giấc mơ của nhân loại về năng xuất lao động, về khả năng vươn xa, vươn cao và mạnh mẽ hơn của nặng lực con người, nhất là cơ khí, hải hải, hàng không và thông tin.
Cuộc cách mạng lần thứ ba, bắt đầu vào những năm 60 của thế kỷ trước, đánh dấu bằng sự ra đời của của ngành điện tử và công nghệ thông tin với sự phát triển khôn lường trên phạm vi toàn thế giới, không còn hạn chế ở một số châu lục và khu vực như cuộc cách mạng lần thứ hai.
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, nay quen gọi là 4.0, nó ra đời trên cơ sở thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba, được thể hiện trên trên những phát minh của ba xu hướng lớn: vật lý, số hóa và sinh học hay là sự kết hợp của cả ba lĩnh vực, cũng có người gọi là sự kết hợp của ba thế giới: Vật chất, thế giới ảo và thế giới sinh vật. Đây là cơ hội tốt nhất để các nước chậm phát triển hay đang phát triển, thông qua hệ thống thông tin để nắm lấy cơ hội phát triển cùng cộng động thế giới. Ngày nay từ phát minh khoa học đến áp dụng vào cuộc sống ngày càng thu hẹp và được phổ biến nhanh chóng và cũng vượt qua nhanh chóng cái đã có để đạt hiệu quả cao hơn, năng suất lao động lớn hơn.
Trên đất nước ta, cách mạng công nghiệp 4.0 đã phát huy tác dụng to lớn trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt tin học phát triển như vũ bão, làm cho bộ mặt đất nước thay đổi từng ngày, bởi vì chúng ta đã tiếp thu được thông tin tiến bộ của toàn cầu một cách nhanh nhất.
Tập san Khoa học và ứng dụng của Liên hiệp hội mặc dù kinh phí rất có hạn, nhưng đến nay đã ra được 96 số, mỗi số 32 trang ruột và 4 trang bìa, khổ 19x27cm, nó chỉ tương đương tờ báo Nhân dân hằng ngày, nhưng vẫn đều đặn đăng tin 6 chuyên mục, kịp thời phát hành đến các cơ quan sử dụng, nhất là các xã, phường và các thư viện cũng như trên mạng. Hiện nay chưa có một công trình nghiên cứu nào về hiệu quả của tập san, riêng tôi biết thì việc tìm ra nhân vật kỳ tài Bùi Thị Hý là từ Tập san khoa học và ứng dụng năm 2006. Hiệu quả nhiều hay ít còn phải nghiên cứu, nhưng đương nhiên nó đã và đang là cơ quan ngôn luận của trí thức Hải Dương trên nhiều lĩnh vực. Để nâng cao lượng và chất của tập san, trước hết nâng cao mục Thông tin khoa học và công nghệ.
Như trên đã nói, ngày nay chúng ta đang sống trọng thời đại của cuộc cách mạng khoa học công nghệ lần thứ tư hay 4.0, vì vậy thông tin khoa học là vấn đề quan trọng bậc nhất.
Trong cách mạng công nghiệp 4.0, các lĩnh vực được kết nối với nhau, người ta thường nói là vạn vật kết nối qua hệ thống thông tin, tạo nên một thế giới phẳng, nhưng trước hết chúng ta quan tâm đến sinh học, nó phục vụ trực tiếp cho nền nông nghiệp của nước nhà. Từ đầu thế kỷ XXI đến nay mới gần 18 năm, nhưng thành tựu trong lĩnh vực này ngày càng tiến bộ, đang tạo nền tảng cho sự đột phá trong tương lai gần từ chính sách của Nhà nước, sự liên kết với giới khoa học quốc tế và sự trưởng thành từ đội ngũ khoa học trong nước. Hãy đi nhanh qua các tỉnh trong cả nước, đó đây đã xuất hiện những cơ sở nông nghiệp công nghệ cao mà trước đây chỉ thấy nói đến ở nước ngoài như nghề trồng rau và hoa ở Đà Lạt, nuôi tôm ở đồng bằng Nam Bộ, nuôi yến ở Khánh Hòa và Cần Giờ TP Hồ Chí Minh. Khi nói đến Tây Nguyên, ngươì ta thường nghĩ tới cà phê, cao su, hồ tiêu, điều..., nhưng gần đây đã xuất hiện cây vải sớm. Vải Thanh Hà đã có đất đứng và phát triển tốt ở Bắc Giang, nhưng hiện nay đầy triển vọng ở các huyện phía đông Trường Sơn từ độ cao 600m trở lên. Vải thiều và vải sớm phát triển tốt ở Tây Nguyên, nhưng vải thiều ra quả không đều, chỉ có quả vào những năm rét đậm, còn vải sớm hầu như năm nào cũng có quả, thậm chí là rất sai nếu biết thực hiện các biện pháp kỹ thuật, bởi đất Tây Nguyên tốt và lớp canh tác dày. Đầu tháng 4 vừa qua, tôi có đến thăm một số gia đình gốc Thanh Hà trồng vải sớm ở M’đrắk, có nhà có tới 500 cây đều sai quả. Vải Thanh Hà ở Tây Nguyên chín trước ở quê 1 tháng, thị trường rộng mở, giá khá cao. Đây là hướng đột phá cho cây vải Thanh Hà hiện nay.
Gần đây, Đài Truyền hình Việt Nam đưa tin, sản lượng vải lớn nhất Đông Nam Á hiện nay là Thái Lan chứ không phải Việt Nam. Vải Thái bán chạy trên thị trường, trong đó 80% là nội địa, chỉ có 20% xuất khẩu, tuy chất lương không bằng Việt Nam. Vậy vải Việt Nam vấn đề cần tháo gỡ là bảo quản và thị trường tiêu thụ, chưa phải đã quá thừa, nhưng cónhược điểm là  mùa vài chín rất ngắn.
Rươi cáy là đặc sản nước lợ của Hải Dương, cụ thế là ở các huyện phía đông của tỉnh, một số nơi đã thành công bước đầu về tái tạo đồng rươi, cáy, chắc chắn đầu tư này sẽ thành công vì kỹ thuật không khó lắm mà thị trường rộng mở và rất được giá. Hai đặc sản trên nghe có vẻ tầm thường, nhưng hiệu quả kinh tế rất cao, nếu sản xuất quy mô lớn.
Trên đây chỉ là 2 nhóm đặc sản mà thông tin khoa học cần kịp thời và cổ vũ liên quan trực tiếp đến địa phương, còn thông tin khoa học trên cả nước, khu vực và thế giới trên các trang mạng, phát thanh tuyền hình và báo chí thật lớn và đa ngành nghề. Báo chí của chúng ta hãy đưa tin ngắn gọn nhưng đủ tiêu chí khoa học, đặc biệt là trong thời đại thông tin và liên kết, không thể thiếu số điện thoại. Chỉ cần số điện thoại là ra mọi thông tin khác.
Hiện nay cơ sở nuôi yến lớn nhất Đông Nam Á, theo như Công ty Yến Quân (燕君), đây cũng là Trung tâm triển lãm yến sào (oa) Việt Nam (越南燕窩展覽中心), cho biết, thì họ từ Phúc Kiến Trung Quốc đến và cơ sở của họ lớn nhất Đông Nam Á và thu nhập khá cao, tuy chủ nhân chưa đến 40 tuổi. Nay ở đây đã hình thành làng nuôi Yến ở Cần Giờ (TP Hồ Chí Minh). Người Trung Quốc thành đạt về nông nghiệp ở Việt Nam, tại sao chúng ta lại không thể thành đạt ở quê hương mình.
Hiện nay trên thế giới có hai nước tuy nhỏ và điều kiện thiên nhiên không thuận lợi như Việt Nam, thậm chí rất khắc nghiệt nhưng lại là hai nước phát triển bậc nhất thế giới.
Israen, ở Trung Đông, thành lập 29-11-1947, diện tích 20.770km2, đứng hàng thứ 150, dân số  năm 2018 là 7.400.000 người, nhưng thu nhập quốc dân năm 2017 là 316,17 tỷ USD, bình quan gần 36.400USD/người, đáng hàng thứ 24 thế giới.
Singapo, thành lập năm 1819, tự trị năm 1959, độc lập năm 1963, diện tích 718km2, dân số 5,5 triệu người (thứ 190 về dân số), GDP năm 2017 là 508,5 tỷ đô, bình quân 55.252USD/người(đứng thứ 10 thế giới về thu nhập bình quân).
Hai nước trên là trung tâm phát minh khoa học trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là nông nghiệp. Những thông tin khoa học về hai nước này rất cần cho đất nước chúng ta cũng như tỉnh nhà. Tất nhiên khi đưa tin phải quan tâm toàn thế giới. Tin khoa học rất nhiều, nhưng lấy tin cần chọn lọc và thiết thực cho địa phương.
Trên mạng hiện nay thông tin nhiều nhưng cũng rất hỗn loạn, thậm chí phản tuyên truyền, nhiều tin độc hai, nhưng về mặt khoa học còn khá nhiều tin hay, nếu chịu khó đọc và chọn lọc rất nhiều thông tin hữu ích.
Trên đây chỉ là vài gợi mở để ban biên tập quan tâm để mục thông tin của tập san chúng ta phục vụ tốt nhất cho nhu cầu nghiên cứu và ứng dụng khoa học tỉnh tính nhà, trước hết là đội ngũ những người nghiên cứu chuyên nghiệp./.
Xin trân trọng cảm ơn!
Tăng Bá Hoành
Chủ tịch Hội Sử học tỉnh Hải Dương
* Bài tham luận tại Hội thảo " Đổi mới nâng cao chất lượng Bản tin và Trang thông tin điện tử của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hải Dương".

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây