Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hải Dương
Phương thuốc tự nhiên từ mật ong
Thứ bảy - 11/01/2025 09:3440
Mật ong được đánh giá là một trong những thực phẩm thơm ngon từ thiên nhiên với nhiều công dụng chữa bệnh độc đáo như làm đẹp da, tăng sức đề kháng, giảm ho và đau họng, bôi trơn cổ họng, giảm viêm, và chữa lành vết thương.
Mật ong có thể có hoạt tính chống cúm hiệu quả Một nghiên cứu mới vô cùng thú vị được công bố trên trang Archives of Medical Research có tiêu đề “Những tác dụng chống virus cảm cúm trong ống nghiệm: Hoạt tính mạnh mẽ của mật ong Manuka” cho thấy rằng mật ong thực sự là một phương thuốc tự nhiên thay thế cho các loại thuốc chống cúm. Tuy nhiên, mật ong lại không mang đến các tác dụng phụ như những thuốc cảm cúm thông thường, bao gồm cả Tamiflu.
Mật ong manuka là loại mật ong được thu từ cây manuka có nguồn gốc New Zealand.
Tất cả các mẫu mật ong được thử nghiệm đều cho thấy tác dụng kháng virus thông qua việc ức chế sự lây nhiễm virus (tùy theo liều lượng). Trong đó, mật ong manuka có khả năng kháng virus cao nhất.Nghiên cứu này cũng xem xét tác dụng hiệp đồng của mật ong manuka khi kết hợp với các loại thuốc chống virus thông thường trong nhóm các chất ức chế neuraminidase như Relenza (zanamivir) và Tamiflu (oseltamivir). Các nhà nghiên cứu đã nhận xét:“Việc sử dụng kết hợp các hợp chất kháng virus bổ trợ mang đến các cơ chế tác dụng khác, có ưu thế hơn so với các phương pháp điều trị duy chỉ bằng đơn chất.”
Mật ong chống viêm và lão hóa
Các nghiên cứu cho thấy rằng hợp chất flavonoid và phenolic trong mật ong có công dụng chống oxy hóa, chống viêm hiệu quả cao và đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người.Mật ong chứa khoảng 180 hợp chất khác nhau, bao gồm nước, đường fructose, acid amin tự do, protein, enzyme, khoáng chất thiết yếu, vitamin, và polyphenol thực vật. Dùng mật ong thường xuyên giúp giảm mệt mỏi và duy trì sức sống. Nhiều người xem mật ong là bí quyết làm đẹp do công dụng chống oxy hóa mạnh, có thể chống lại các tổn thương gốc tự do và làm chậm quá trình lão hoá của da. Ăn mật ong có tác dụng dưỡng ẩm da, giúp ngăn ngừa nếp nhăn và mang lại vẻ ngoài trẻ trung. Hơn nữa, mỗi muỗng canh (khoảng 21g) mật ong chỉ có 64 calorie.
Mật ong làm dịu cơn ho và giảm đau họng
Đôi khi, ho dai dẳng có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và công việc. Nhiều bác sĩ kê toa steroid để điều trị ho, nhưng những loại thuốc này có tác dụng phụ và không phù hợp để dùng lâu dài.Mặt khác, mật ong có thể được dùng như một loại thuốc trị ho an toàn và hiệu quả, có tác dụng bôi trơn cổ họng, giảm kích ứng và ức chế viêm nhiễm. Uống một chén nước ấm với mật ong đặc biệt hiệu quả với những cơn ho kéo dài.
Mật ong làm dịu cơn đau dạ dày và giảm viêm
Nhiều người bị khó chịu ở dạ dày – chẳng hạn như đau dạ dày, tăng tiết acid quá mức hoặc loét dạ dày – thường do thói quen ăn uống không điều độ, căng thẳng quá mức hoặc nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori. Uống nước mật ong có thể giúp phục hồi dạ dày vì mật ong dồi dào enzyme, có thể kích thích tiêu hóa, giảm tiết acid dạ dày, và ức chế phản ứng viêm. Đồng thời, mật ong cũng có thể làm giảm táo bón và thải độc.
Mật ong làm giảm tác dụng phụ của hóa trị
Ngoài việc cải thiện các vấn đề về dạ dày, mật ong còn có thể giúp giảm thiểu tác dụng phụ của hóa trị. Hóa trị có thể gây tổn thương lớn cho cơ thể như viêm niêm mạc miệng, giảm bạch cầu (giảm số lượng bạch cầu), và giảm khả năng miễn dịch. Bôi mật ong tại chỗ có thể làm giảm mức độ trầm trọng và sự đau đớn của bệnh viêm niêm mạc miệng, uống nước mật ong có thể ngăn sự suy giảm liên tục của số lượng bạch cầu và tăng sức đề kháng. Mật ong thực sự là báu vật do thiên nhiên ban tặng với rất nhiều lợi ích cho cơ thể.
Mật ong là vị thuốc tự nhiên giúp chữa lành vết thương
Mật ong cũng có thể được dùng tại chỗ. Mật ong có tác dụng kháng khuẩn, kháng virus và chống viêm, giúp đẩy nhanh quá trình lành vết thương, giảm nhiễm trùng, và ngăn ngừa sẹo. Cho dù đó là vết bỏng, bỏng nước, vết trầy xước, vết cắt hay viêm niêm mạc miệng thì đều có thể dùng mật ong để điều trị. Bạn có thể thấy được tác dụng chữa bệnh hiệu quả của mật ong bằng cách bôi mật ong lên vết thương ngày hai lần và đắp lại bằng gạc. Các nghiên cứu đã cho thấy rằng mật ong có khả năng khử trùng vết thương, kích thích tái tạo mô, giảm phù nề và ngăn ngừa hình thành sẹo. Trên thực tế, hàng ngàn năm trước người ta đã dùng mật ong để chữa lành vết thương. Danh y Lý Thời Trân – một nhà y học nổi tiếng thời Trung Hoa cổ xưa đã trích dẫn bài thuốc của nhà sư thời nhà Tùy – Mai Sư – trong “Bản Thảo Cương Mục” – “Đối với vết bỏng bằng dầu nóng: bôi mật ong trắng lên trên,” điều này chứng tỏ rằng nhà sư Mai Sư đã biết đến tác dụng chữa vết thương của mật ong từ rất lâu rồi.
Cách chọn mật ong chất lượng
Có rất nhiều loại mật ong trên thị trường, một số loại hoàn toàn tự nhiên, nguyên chất và một số được bổ sung thêm các thành phần phụ gia khác. Dưới đây là bốn mẹo để phân biệt mật ong thật với các loại mật ong chất lượng thấp hoặc bị pha trộn.
Màu sắc và kết cấu: Màu sắc của mật ong tự nhiên sẽ khác nhau tùy theo nguồn gốc của hoa, nhưng nhìn chung có màu đục và kết cấu đục. Nếu nhìn trong suốt, mật ong đó có thể đã bị thêm nước hoặc các chất khác.
Mùi: Mật ong tự nhiên sẽ có mùi nhẹ nhàng và có nhiều tầng với nhiều màu khác nhau. Nếu chỉ ngửi thấy vị ngọt của đường fructose thì đó có thể là mật ong tổng hợp hoặc mật ong kém chất lượng.
Quan sát bọt sau khi pha: Thêm nước vào mật ong nguyên chất và lắc đều. Các bong bóng hình thành ở lớp trên sẽ mịn hơn và tồn tại từ 1 đến 2 tiếng trước khi tan. Ngược lại, mật ong giả hoặc mật ong tổng hợp sẽ tạo ra bọt thô hơn và tan nhanh.
Cho vào tủ lạnh để xem độ kết tinh: Mật ong tự nhiên sẽ kết tinh ở nhiệt độ dưới 14ºC (57.2ºF) do các phân tử glucose ngưng tụ lại với nhau. (Tuy nhiên, mật ong nhãn sẽ không kết tinh vì chứa ít glucose hơn.)
Cách tốt nhất để tiêu thụ mật ong
Sau khi chọn được mật ong chất lượng, bạn nên tiêu thụ như thế nào để phát huy tối đa hiệu quả? Có hai vấn đề cần lưu ý ở đây.
Pha với nước ấm để giữ được giá trị dinh dưỡng của mật ong, nên pha mật ong với nước ấm ở nhiệt độ dưới 60ºC (140ºF). Nước quá nóng sẽ làm mất đi enzyme và vitamin của mật ong, làm giảm hiệu quả của mật ong.
Dùng như chất làm ngọt tự nhiên. Mật ong có thể thay thế đường hoặc chất làm ngọt nhân tạo để làm ngọt nhiều loại thực phẩm. Trộn với sữa chua, rưới lên bánh mì nướng hoặc bánh kếp, trộn vào bột yến mạch, dùng làm nước xốt và nước trộn, hoặc thậm chí trong bơ đậu phộng, chuối và bánh mì mật ong kiểu cũ.
Nông dân huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương thu hoạch mật ong vải.
Trẻ dưới 1 tuổi không nên ăn mật ong vì hệ tiêu hóa của trẻ chưa phát triển đầy đủ và có nguy cơ bị ngộ độc – một dạng ngộ độc thực phẩm hiếm gặp nhưng trầm trọng. Ngoài ra, nếu trẻ bị tiêu chảy do sợ hãi thì không nên cho trẻ uống nước mật ong vì có thể sẽ khiến trẻ khó chịu hơn.
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hải Dương
