Vào mùa đông, việc phơi nắng đúng và đủ để nhận được vitamin D tự nhiên có thể không hiệu quả và đôi khi gây hại cho làn da nếu chúng ta phơi nắng không đúng cách. Hầu hết chúng ta cần phải bổ sung để duy trì mức vitamin D khỏe mạnh trong mùa đông. (Ảnh Shutterstock)
Vào mùa đông, việc phơi nắng đúng và đủ để nhận được vitamin D tự nhiên có thể không hiệu quả và đôi khi gây hại cho làn da nếu chúng ta phơi nắng không đúng cách. Hầu hết chúng ta cần phải bổ sung để duy trì mức vitamin D khỏe mạnh trong mùa đông.
Có hai dạng vitamin D bổ sung: vitamin D2 (ergocalciferol) và vitamin D3 (cholecalciferol).
D2 (ergocalciferol) là dạng tổng hợp của vitamin D trong nhiều chất bổ sung và cũng là dạng được sản xuất bởi nấm men và nấm.
D3 (cholecalciferol) là dạng được tạo ra trong da của chúng ta khi chúng ta tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Dĩ nhiên đây là cách bổ sung hiệu quả nhất và tự nhiên nhất. Theo truyền thống, thực phẩm bổ sung D3 là loại không thuần chay, thường được sản xuất từ lanolin (một sản phẩm từ lông cừu). Gần đây người ta đã phát hiện ra rằng có một vi sinh vật (địa y) tạo ra D3, vì vậy D3 thuần chay hiện cũng đã có sẵn.
Đã có một số tranh luận về việc liệu D2 và D3 có tương đương nhau trong việc làm tăng nồng độ vitamin D trong máu và mang lại những lợi ích sức khỏe liên quan đến việc cung cấp đủ vitamin D hay không.
Nhiều nghiên cứu đã so sánh trực tiếp D2 và D3, và một số báo cáo rằng D3 có hoạt tính sinh học hơn cao hơn; D3 tăng 25(OH)D nhiều hơn D2 ở cùng liều lượng. Một phân tích tổng hợp của một số nghiên cứu này vào năm 2012 đã kết luận rằng điều này phụ thuộc vào cách cung cấp vitamin D. Kết luận là với liều lượng lớn, D3 có hiệu quả hơn trong việc tăng 25(OH)D; tuy nhiên, với liều lượng nhỏ hơn trong chỉ định bổ sung hàng ngày (1000-4000 IU), D2 và D3 hoạt động tốt như nhau.
Tuy nhiên, kể từ khi phân tích tổng hợp này được công bố, bằng chứng mới cho thấy rằng ngay cả với liều hàng ngày, D3 vẫn có hiệu quả hơn trong việc tăng 25(OH)D. Trong nghiên cứu đầu tiên, người lớn được nhận ngẫu nhiên 1000 IU vitamin D2, 1000 IU D3 hoặc giả dược mỗi ngày trong 25 tuần. Vào cuối nghiên cứu, nồng độ 25(OH)D trong nhóm D3 cao hơn so với nhóm D2. Một nghiên cứu thứ hai sử dụng 2000 IU liều D2 hoặc D3 so với giả dược trong 8 tuần, và tương tự cho thấy rằng 25(OH)D tăng nhiều hơn đáng kể ở nhóm D3 so với nhóm D2. Những nghiên cứu này cho thấy rằng vitamin D3 là chất bổ sung chất lượng cao hơn so với vitamin D2.
Điều quan trọng cần lưu ý là số 25(OH)D không phải là toàn bộ câu chuyện khi chúng ta so sánh chất lượng của hai dạng vitamin D; có những yếu tố bổ sung để xem xét. Thứ nhất, D3 có thời gian bán hủy trong cơ thể dài hơn và thời hạn sử dụng lâu hơn trong thực phẩm bổ sung so với D2. Có vẻ như vitamin D3 được chuyển đổi dễ dàng hơn D2 thành dạng hoạt động của vitamin D, 1,25 (OH) D. Cũng có bằng chứng cho thấy dạng hoạt động của D3 có tác dụng mạnh hơn so với dạng D2; sau khi chuyển đổi thành dạng 1,25 (OH)D, D2 một phần bị bất hoạt tại thận, trong khi 1,25 (OH) của D3 vẫn hoạt động. Những khác biệt về hoạt tính sinh học này có nghĩa là bắt đầu với cùng một liều D2 và D3, uống D3 sẽ tạo ra nhiều vitamin D hoạt tính hơn trong cơ thể.
Như vậy, vitamin D3 có nhiều ưu thế hơn so với vitamin D2. Hiện nay chế phẩm D3 ngoài dạng không thuần chay còn có thêm dạng thuần chay được bán trên thị trường, giúp mọi người đều có thể sử dụng dạng vitamin thiết yếu này, đặc biệt là vào mùa đông. Liều lượng được nhà sản xuất khuyến cáo trên sản phẩm thông thường đủ để hầu hết mọi người đạt được phạm vi tối ưu 25(OH)D là 30-40 ng/ml khi xét nghiệm máu.
Mai Thùy Anh (theo Drfurman.com)