Não thay đổi theo mùa

Tác giả nghiên cứu Gilles Vandewalle của Đại học Liege ở Bỉ cùng các cộng sự của ông đã xem xét các chức năng nhận thức của não ở 28 người vào mỗi mùa trong năm. Đầu tiên, những người này dành 4, 5 ngày trong một phòng thí nghiệm và không được tiếp cận với thế giới bên ngoài hoặc các dấu hiệu như ánh sáng ban ngày. Sau đó, các nhà nghiên cứu quét não của họ khi họ thực hiện nhiệm vụ kiểm tra khả năng duy trì sự chú ý và so sánh thông tin trong ký ức của họ.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy bộ phận thần kinh chịu trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ nhận thức có sự thay đổi theo thời gian trong năm. Ví dụ, mức độ hoạt động của não liên quan đến việc duy trì sự chú ý lên đến đỉnh điểm trong tháng 6 và mức thấp nhất là tháng 12. Ngược lại, mức độ hoạt động của não liên quan đến trí nhớ lên đến đỉnh điểm vào mùa thu, và hạ thấp vào mùa xuân.
Nghiên cứu này chỉ ra rằng những thay đổi của não theo mùa có liên quan đến những thay đổi trong các quá trình khác liên quan đến hoạt động hằng ngày của con người. Ví dụ, người ta có xu hướng tiêu thụ calo trong mùa đông nhiều hơn mùa hè. Và một nghiên cứu năm 2015 đăng trên tạp chí Nature Communicationscũng cho thấy hoạt động của các gien cũng thay đổi tùy theo mùa cùng với khả năng miễn dịch của con người.

Không chỉ vậy, nghiên cứu này còn chỉ ra mối liên hệ giữa các mùa và tâm trạng ở một số người có triệu chứng trầm cảm theo mùa, đặc biệt trong những tháng mùa thu và mùa đông. Tiến sĩ Vandewalle cho biết thêm những người từng trải nghiệm nỗi buồn theo mùa, hoạt động của não liên quan đến nhận thức cũng có xu hướng dễ bị thay đổi theo mùa.

Mặc dù đằng sau cơ chế của sự khác biệt theo mùa trong hoạt động ở não trong nghiên cứu mới này không rõ ràng, nhưng các nhà nghiên cứu tin rằng mức độ dẫn truyền thần kinh (chẳng hạn như hormone serotonin), cũng như mức độ của một số loại protein trong não có liên quan chặt chẽ đến việc học tập cũng bị thay đổi theo mùa.

Thụy Khuê