Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hải Dương
Một số sáng kiến về thu hẹp khoảng cách số
Luật Công nghệ Thông tin (2006) định nghĩa: “Khoảng cách số là sự chênh lệch về điều kiện, khả năng sử dụng máy tính và cơ sở hạ tầng thông tin để truy cập các nguồn thông tin, tri thức”. Có thể nói, khoảng cách số hay phân chia kỹ thuật số (digital divide) chính là tình trạng bấ bình đẳng kinh tế và xã hội do sự ảnh hưởng từ khả năng truy cập và sử dụng các công nghệ thông tin và truyền thông. Đây cũng chính là tình trạng chung trên toàn thế giới giữa các nước phát triển và chưa phát triển.
Hiện nay, Việt Nam vẫn đang phải đứng trước những thách thức lớn về thu hẹp khoảng cách số trong từng địa phương, từng ngành nghề, lĩnh vực, từng đối tượng xã hội. Việc áp dụng công nghệ số trong hệ thống cung cấp dịch vụ công giữa các địa phương, các ngành, các cấp cũng chưa đồng đều, dẫn đến việc giải quyết các thủ tục hành chính vẫn rắc rối với người dân và doanh nghiệp. Vì vậy, việc thu hẹp khoảng cách số rất cần thiết và cấp bách, nhất là trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0 như hiện nay.
Sau đây, là một số giải pháp nhằm rút ngắn, thu hẹp hoảng cách số tại Hải Dương.
Nâng cao trình độ công nghệ thông tin, công nghệ số
Trình độ nhận thức về công nghệ thông tin là bước đầu quan trọng để tiếp thu các kiến thức về công nghệ, trước hết là tập trung vào giới trẻ. Hiện nay, cấp tiểu học tại một số nơi trong tỉnh đã dạy tin học cho học sinh. Bên cạnh đó có nhiều cuộc thi về khoa học kỹ thuật để khơi dậy niềm đam mê, phát triển những kiến thức và kỹ năng về khoa học máy tính, ứng dụng công nghệ thông tin cho thanh thiếu niên, nhất là giới trẻ tại miền núi, hay hải đảo. Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến kỹ năng công nghệ thông tin tới từng cá nhân ở khu vực nông thôn, những gia đình thu nhập thấp. Hỗ trợ đào tạo công nghệ thông tin cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, ở các trường đào tạo nghề. Tăng cường đào tạo giáo viên về lĩnh vực này.
Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia, đẩy mạnh số hóa dữ liệu
Đẩy mạnh xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, số hóa dữ liệu, phát triển Chính phủ điện tử song song với xây dựng hệ thống an ninh để hỗ trợ giao dịch trực tuyến, truy cập trực tuyến giữa người dân với cơ quan nhà nước và người dân với người dân. Trong đó, tập trung nỗ lực vào việc xây dựng các hạ tàng công nghệ thông tin trong cơ quan nhà nước của tỉnh, đảm bảo tính xác thực, bảo mật và minh bạch của việc trao đổi dữ liệu. Áp dụng các giải pháp mạng lưới để đảm bảo rằng tất cả các đơn vị hành chính công trong tỉnh đều có thể liên lạc với nhau liên tục.
Phát triển hạ tầng dịch vụ viễn thông ở khu vực nông thôn
Hiện nay, ở khu vực nông thôn bao gồm xã phường, thị trấn về cơ bản đã có các dịch vụ công nghệ thông tin, viễn thông trong cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và nhà dân. Dịch vụ internet với hạ tầng cáp quang phủ song 100% các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh và hệ thống mạng di động 3G, 4G phủ song 100% khu vực dân cư . Tỷ lệ người dân sử dụng internet đạt gần 65% dân số toàn tỉnh. Tuy nhiên so với tỷ lệ người dân ở thành thị vẫn chênh lệch khá lớn.
Ở nông thôn cần đẩy mạnh hình thành các điểm truy cập internet công cộng, ở trường học, thư viện. Thúc đẩy hiệu quả số hóa truyền hình mặt đất cũng là giải pháp để thu hẹp khoảng cách số.
Hạ giá cước truy cập internet và các dịch vụ viễn thông
Một trong những nguyên nhân tạo ra khoảng cách số chính là do giá cước viễn thông khiến cước truy cập internet cao, dẫn đến việc phổ cập dịch vụ công nghệ thông tin – viễn thông phổ biến hơn ở khu vực thành thị. Trong khi các dịch vụ viễn thông và internet ở các đô thị lớn đang tiến nhanh tới bão hòa, việc phát triển các dịch vụ này ở vùng nông thôn còn nhiều hạn chế. Để đẩy nhanh việc phát triển dịch vụ công nghệ thông tin – viễn thông cho nông thôn thì việc giảm giá cước cộng với đầu tư hạ tầng vô cùng quan trọng, khích lệ người dân vùng nông thôn truy cập internet nhiều hơn.
Hỗ trợ hiệu quả cho người tàn tật, kém may mắn trong xã hội tiếp cận công nghệ thông tin – viễn thông
Với những thiệt thòi mà những khuyết tật vẫn bị tụt hậu trong việc tiếp cận thông tin để cải thiện trình độ văn hóa, cũng như phục vụ công việc của họ. Từ việc có những biện pháp tạo điều kiện để người khuyết tật có thể dễ dàng làm tiếp cận những thông tin nâng cao trình độ của mình, từ đó tự mình có thể giảm được gánh nặng cho gia đình và người thân. Với thời đại thông tin cập nhật luôn phủ sóng như hiện nay, việc đẩy mạnh công tác giúp đỡ cho những người khuyết tật trong lĩnh vực này là cần nhanh chóng thực hiện.
Tăng cường mở các lớp đào tạo CNTT, phần mềm dành cho người khiếm thị. Căn cứ vào điều kiện thực tế, cơ quan Nhà nước thiết lập Cổng thông tin điện tử, Trang thông tin điện tử của cơ quan mình trong đó có cung cấp chức năng cơ bản để hỗ trợ NKT tiếp cận, sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông cho việc tiếp cận thông tin đăng tải trên các Cổng thông tin điện tử, Trang thông tin điện tử.
Tăng cường bảo mật không gian mạng
Bên cạnh kho tri thức khổng lồ cùng những tiện ích đa dạng thì môi trường internet cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro như khủng bố, bạo lực, lừa đảo, buôn bán người, buôn bán ma túy, tệ nạn xã hội…Do đó, cần xây dựng chính sách bảo mật thông tin cho người dùng internet để họ hưởng lợi từ công nghệ thông tin mà không lo lắng đến các nguy cơ tiềm ẩn kể trên.
Sau đây, là một số giải pháp nhằm rút ngắn, thu hẹp hoảng cách số tại Hải Dương.
Nâng cao trình độ công nghệ thông tin, công nghệ số
Trình độ nhận thức về công nghệ thông tin là bước đầu quan trọng để tiếp thu các kiến thức về công nghệ, trước hết là tập trung vào giới trẻ. Hiện nay, cấp tiểu học tại một số nơi trong tỉnh đã dạy tin học cho học sinh. Bên cạnh đó có nhiều cuộc thi về khoa học kỹ thuật để khơi dậy niềm đam mê, phát triển những kiến thức và kỹ năng về khoa học máy tính, ứng dụng công nghệ thông tin cho thanh thiếu niên, nhất là giới trẻ tại miền núi, hay hải đảo. Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến kỹ năng công nghệ thông tin tới từng cá nhân ở khu vực nông thôn, những gia đình thu nhập thấp. Hỗ trợ đào tạo công nghệ thông tin cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, ở các trường đào tạo nghề. Tăng cường đào tạo giáo viên về lĩnh vực này.
Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia, đẩy mạnh số hóa dữ liệu
Đẩy mạnh xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, số hóa dữ liệu, phát triển Chính phủ điện tử song song với xây dựng hệ thống an ninh để hỗ trợ giao dịch trực tuyến, truy cập trực tuyến giữa người dân với cơ quan nhà nước và người dân với người dân. Trong đó, tập trung nỗ lực vào việc xây dựng các hạ tàng công nghệ thông tin trong cơ quan nhà nước của tỉnh, đảm bảo tính xác thực, bảo mật và minh bạch của việc trao đổi dữ liệu. Áp dụng các giải pháp mạng lưới để đảm bảo rằng tất cả các đơn vị hành chính công trong tỉnh đều có thể liên lạc với nhau liên tục.
Phát triển hạ tầng dịch vụ viễn thông ở khu vực nông thôn
Hiện nay, ở khu vực nông thôn bao gồm xã phường, thị trấn về cơ bản đã có các dịch vụ công nghệ thông tin, viễn thông trong cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và nhà dân. Dịch vụ internet với hạ tầng cáp quang phủ song 100% các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh và hệ thống mạng di động 3G, 4G phủ song 100% khu vực dân cư . Tỷ lệ người dân sử dụng internet đạt gần 65% dân số toàn tỉnh. Tuy nhiên so với tỷ lệ người dân ở thành thị vẫn chênh lệch khá lớn.
Ở nông thôn cần đẩy mạnh hình thành các điểm truy cập internet công cộng, ở trường học, thư viện. Thúc đẩy hiệu quả số hóa truyền hình mặt đất cũng là giải pháp để thu hẹp khoảng cách số.
Hạ giá cước truy cập internet và các dịch vụ viễn thông
Một trong những nguyên nhân tạo ra khoảng cách số chính là do giá cước viễn thông khiến cước truy cập internet cao, dẫn đến việc phổ cập dịch vụ công nghệ thông tin – viễn thông phổ biến hơn ở khu vực thành thị. Trong khi các dịch vụ viễn thông và internet ở các đô thị lớn đang tiến nhanh tới bão hòa, việc phát triển các dịch vụ này ở vùng nông thôn còn nhiều hạn chế. Để đẩy nhanh việc phát triển dịch vụ công nghệ thông tin – viễn thông cho nông thôn thì việc giảm giá cước cộng với đầu tư hạ tầng vô cùng quan trọng, khích lệ người dân vùng nông thôn truy cập internet nhiều hơn.
Hỗ trợ hiệu quả cho người tàn tật, kém may mắn trong xã hội tiếp cận công nghệ thông tin – viễn thông
Với những thiệt thòi mà những khuyết tật vẫn bị tụt hậu trong việc tiếp cận thông tin để cải thiện trình độ văn hóa, cũng như phục vụ công việc của họ. Từ việc có những biện pháp tạo điều kiện để người khuyết tật có thể dễ dàng làm tiếp cận những thông tin nâng cao trình độ của mình, từ đó tự mình có thể giảm được gánh nặng cho gia đình và người thân. Với thời đại thông tin cập nhật luôn phủ sóng như hiện nay, việc đẩy mạnh công tác giúp đỡ cho những người khuyết tật trong lĩnh vực này là cần nhanh chóng thực hiện.
Tăng cường mở các lớp đào tạo CNTT, phần mềm dành cho người khiếm thị. Căn cứ vào điều kiện thực tế, cơ quan Nhà nước thiết lập Cổng thông tin điện tử, Trang thông tin điện tử của cơ quan mình trong đó có cung cấp chức năng cơ bản để hỗ trợ NKT tiếp cận, sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông cho việc tiếp cận thông tin đăng tải trên các Cổng thông tin điện tử, Trang thông tin điện tử.
Tăng cường bảo mật không gian mạng
Bên cạnh kho tri thức khổng lồ cùng những tiện ích đa dạng thì môi trường internet cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro như khủng bố, bạo lực, lừa đảo, buôn bán người, buôn bán ma túy, tệ nạn xã hội…Do đó, cần xây dựng chính sách bảo mật thông tin cho người dùng internet để họ hưởng lợi từ công nghệ thông tin mà không lo lắng đến các nguy cơ tiềm ẩn kể trên.
Phạm Ngọc Anh
Từ khóa: KHOẢNG CÁCH SỐ
Ý kiến bạn đọc
Danh mục
Thống kê truy cập
- Đang truy cập88
- Hôm nay4,401
- Tháng hiện tại100,394
- Tổng lượt truy cập2,047,408