Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hải Dương
Xây dựng mô hình sản xuất giống lúa ngắn ngày, chất lượng cao pc6 cho tỉnh Hải Dương
Giống lúa PC6 là sản phẩm của hướng nghiên cứu này, giống được chọn tạo bằng phương pháp lai hữu tính. Các giống lúa bố mẹ tham gia vào tổ hợp lai bao gồm giống lúa N202 và DT122.
Giải Khuyến khích
(Giải thưởng Khoa học và Công nghệ Côn Sơn tỉnh Hải Dương lần IV-2016)
(Giải thưởng Khoa học và Công nghệ Côn Sơn tỉnh Hải Dương lần IV-2016)
Chủ nhiệm: KS. Lê Thị Thục
Các cộng sự: Nguyễn Trọng Khanh, Nguyễn Thị Miền
Đơn vị thực hiện: Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm
Ngày tạo ra công trình: Năm 2011
I. Tính mới, tính độc đáo và tính sáng tạo
Với mục đích chọn tạo giống lúa cực ngắn ngày, chất lượng cao nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết của thực tiễn như tăng số vụ canh tác/năm tại vùng đồng bằng sông Hồng, dùng làm giống dự phòng tại các tỉnh miền Trung. Giống lúa PC6 là sản phẩm của hướng nghiên cứu này, giống được chọn tạo bằng phương pháp lai hữu tính. Các giống lúa bố mẹ tham gia vào tổ hợp lai bao gồm giống lúa N202 và DT122.
- Giống mẹ: N202 là giống lúa có nguồn gốc từ tổ hợp lai IR64/9308, có thời gian sinh trưởng ngắn ngày 110-115, cứng cây, bông to, hạt dài, hạt xếp xít có khả năng cho năng suất cao nhưng nhược điểm là nhiễm nhẹ bạc lá và rầy nâu.
- Giống bố: DT122 là giống có thời gian sinh trưởng ngắn ngày 100-105, hạt dài, cơm ngon, thơm nhẹ nhưng yếu cây.
Với mục đích cải tiến nâng cao chất lượng của giống, công trình tiến hành lai tạo hai giống trên để tạo ra giống PC6 có thời gian sinh trưởng cực ngắn, chất lượng gạo cao. Hiện nay giống lúa PC6 đang chiếm diện tích canh tác lớn tại Hải Dương cũng như các tỉnh vùng ĐB sông Hồng, đặc biệt tại các tỉnh miền Trung diện tích giống lúa lên tới hàng ngàn ha. Đây là giống có khả năng thích ứng rộng. Sau khi nghiên cứu các tiểu vùng sinh thái khác nhau, tác giả đã đưa các thí nghiệm ảnh hưởng đến năng suất như liều lượng phân bón, mật độ cấy vào các chân ruộng khác nhau như hai lúa, hai lúa một màu, một lúa hai mày… Kết quả cho thấy các vùng sinh thái khác nhau, giống PC6 đều cho năng suất khá vì vậy đây là giống lúa có tính thích ứng rộng với nhiều vùng sinh thái khác nhau. Đây là một tính mới trong hoàn thiện quy trình sản xuất giống lúa PC6.
II. Khả năng áp dụng
Từ năm 2004 đến nay, giống lúa PC6 được mở rộng nhanh chóng vào sản xuất, diện tích gieo cấy giống PC 6 tại các tỉnh phía Bắc và miền Trung lên tới 45.200 ha. Các địa phương tiếp tục mở rộng diện tích trong cơ cấu Xuân muộn-Mùa sớm ở các tỉnh phía Bắc và Hè thu ở các tỉnh miền Trung. Từ đó cho thấy giống lúa PC6 có tính thích ứng rộng.
Tại Hải Dương từ vụ mùa năm 2008-2010, diện tích gieo trồng lúa PC6 trong toàn tỉnh lên tới 8000 ha. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hải Dương tiến hành sản xuất thử tại một số địa phương trong tỉnh, kết quả cho thấy năng suất của giống lúa PC6 qua các vụ sản xuất thử đạt từ 55-62 tạ/ha và tương đối ổn định, khả năng chịu thâm canh khá, thích hợp gieo cấy trên những chân đất vàn, vàn cao, gieo trồng được ở cả hai vụ.
III. Hiệu quả kinh tế xã hội
Những năm gần đây, mặc dù diện tích đất nông nghiệp phải giảm cho phát triển công nghiệp, giao thông, xây dựng và các nhu cầu khác… nhưng sản lượng lương thực, rau củ, quả của ngành nông nghiệp Hải Dương đều tăng. Nhờ triển khai có hiệu quả việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hương phát triển nông nghiệp hàng hóa có giá trị kinh tế cao, và việc tích cực áp dụng các tiến bộ kỹ thuật nông nghiệp đã góp phần tích cực vào quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn. Trong đó, có sự xuất hiện ngày càng nhiều mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất đạt hiệu quả kinh tế cao, điển hình là mô hình thâm canh tăng vụ trong đó có sự tham gia của giống lúa cực ngắn ngày PC6.
Với việc chuyển đổi hệ thống cây trồng theo phương thức mới, sử dụng giống PC6 trong luân canh giúp đạt hiệu quả kinh tế cao hơn so với phương thức cũ. Với công thức luân canh cũ: Lúa xuân-lúa mùa-khoai tây khiến nông sản được thu hoạch đại trà, giá bán không cao, giảm hiệu quả kinh tế. Nếu chuyển sang công thức mới ví dụ Dưa xuân-lúa mùa sớm PC6-củ đậu cho thu nhập cao gấp 3-5 lần. Tùy theo đặc điểm thời vụ của từng địa phương (chân đất, tập quán canh tác, kỹ thuật thâm canh…) và nhu cầu của thị trường, người nông dân có thể chọn những công thức luân canh mới khác nhau nhằm đạt hiệu quả tối ưu trên đơn vị diện tích đất canh tác/năm. Sử dụng giống lúa thuần cực ngắn ngày trong công thức luân canh sẽ rút ngắn thời gian canh tác lúa để giải phóng đất trồng cây vụ đông sớm vừa thích hợp cho cây trồng sinh trưởn phát triển, cho năng suất cao và giá bán tốt.
Bên cạnh đó, giống lúa PC6 có khả năng chống chịu sâu bệnh khá, đặc biệt do thời gian sinh trưởng cực ngắn ngày nên né tránh được nhiều lứa sâu bệnh hại, hạn chế sử dụng thuốc BVTV, giảm ô nhiễm môi trường, góp phần phát triển bền vững.
IV. Thành tích công trình
- Quyết định Số 70/QĐ-TT-CLT của Cục Trồng trọt về công nhận giống lúa mới.
- Giải Ba Hội thi STKT tỉnh lần VII(2010-2011).
Các cộng sự: Nguyễn Trọng Khanh, Nguyễn Thị Miền
Đơn vị thực hiện: Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm
Ngày tạo ra công trình: Năm 2011
I. Tính mới, tính độc đáo và tính sáng tạo
Với mục đích chọn tạo giống lúa cực ngắn ngày, chất lượng cao nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết của thực tiễn như tăng số vụ canh tác/năm tại vùng đồng bằng sông Hồng, dùng làm giống dự phòng tại các tỉnh miền Trung. Giống lúa PC6 là sản phẩm của hướng nghiên cứu này, giống được chọn tạo bằng phương pháp lai hữu tính. Các giống lúa bố mẹ tham gia vào tổ hợp lai bao gồm giống lúa N202 và DT122.
- Giống mẹ: N202 là giống lúa có nguồn gốc từ tổ hợp lai IR64/9308, có thời gian sinh trưởng ngắn ngày 110-115, cứng cây, bông to, hạt dài, hạt xếp xít có khả năng cho năng suất cao nhưng nhược điểm là nhiễm nhẹ bạc lá và rầy nâu.
- Giống bố: DT122 là giống có thời gian sinh trưởng ngắn ngày 100-105, hạt dài, cơm ngon, thơm nhẹ nhưng yếu cây.
Với mục đích cải tiến nâng cao chất lượng của giống, công trình tiến hành lai tạo hai giống trên để tạo ra giống PC6 có thời gian sinh trưởng cực ngắn, chất lượng gạo cao. Hiện nay giống lúa PC6 đang chiếm diện tích canh tác lớn tại Hải Dương cũng như các tỉnh vùng ĐB sông Hồng, đặc biệt tại các tỉnh miền Trung diện tích giống lúa lên tới hàng ngàn ha. Đây là giống có khả năng thích ứng rộng. Sau khi nghiên cứu các tiểu vùng sinh thái khác nhau, tác giả đã đưa các thí nghiệm ảnh hưởng đến năng suất như liều lượng phân bón, mật độ cấy vào các chân ruộng khác nhau như hai lúa, hai lúa một màu, một lúa hai mày… Kết quả cho thấy các vùng sinh thái khác nhau, giống PC6 đều cho năng suất khá vì vậy đây là giống lúa có tính thích ứng rộng với nhiều vùng sinh thái khác nhau. Đây là một tính mới trong hoàn thiện quy trình sản xuất giống lúa PC6.
II. Khả năng áp dụng
Từ năm 2004 đến nay, giống lúa PC6 được mở rộng nhanh chóng vào sản xuất, diện tích gieo cấy giống PC 6 tại các tỉnh phía Bắc và miền Trung lên tới 45.200 ha. Các địa phương tiếp tục mở rộng diện tích trong cơ cấu Xuân muộn-Mùa sớm ở các tỉnh phía Bắc và Hè thu ở các tỉnh miền Trung. Từ đó cho thấy giống lúa PC6 có tính thích ứng rộng.
Tại Hải Dương từ vụ mùa năm 2008-2010, diện tích gieo trồng lúa PC6 trong toàn tỉnh lên tới 8000 ha. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hải Dương tiến hành sản xuất thử tại một số địa phương trong tỉnh, kết quả cho thấy năng suất của giống lúa PC6 qua các vụ sản xuất thử đạt từ 55-62 tạ/ha và tương đối ổn định, khả năng chịu thâm canh khá, thích hợp gieo cấy trên những chân đất vàn, vàn cao, gieo trồng được ở cả hai vụ.
III. Hiệu quả kinh tế xã hội
Những năm gần đây, mặc dù diện tích đất nông nghiệp phải giảm cho phát triển công nghiệp, giao thông, xây dựng và các nhu cầu khác… nhưng sản lượng lương thực, rau củ, quả của ngành nông nghiệp Hải Dương đều tăng. Nhờ triển khai có hiệu quả việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hương phát triển nông nghiệp hàng hóa có giá trị kinh tế cao, và việc tích cực áp dụng các tiến bộ kỹ thuật nông nghiệp đã góp phần tích cực vào quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn. Trong đó, có sự xuất hiện ngày càng nhiều mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất đạt hiệu quả kinh tế cao, điển hình là mô hình thâm canh tăng vụ trong đó có sự tham gia của giống lúa cực ngắn ngày PC6.
Với việc chuyển đổi hệ thống cây trồng theo phương thức mới, sử dụng giống PC6 trong luân canh giúp đạt hiệu quả kinh tế cao hơn so với phương thức cũ. Với công thức luân canh cũ: Lúa xuân-lúa mùa-khoai tây khiến nông sản được thu hoạch đại trà, giá bán không cao, giảm hiệu quả kinh tế. Nếu chuyển sang công thức mới ví dụ Dưa xuân-lúa mùa sớm PC6-củ đậu cho thu nhập cao gấp 3-5 lần. Tùy theo đặc điểm thời vụ của từng địa phương (chân đất, tập quán canh tác, kỹ thuật thâm canh…) và nhu cầu của thị trường, người nông dân có thể chọn những công thức luân canh mới khác nhau nhằm đạt hiệu quả tối ưu trên đơn vị diện tích đất canh tác/năm. Sử dụng giống lúa thuần cực ngắn ngày trong công thức luân canh sẽ rút ngắn thời gian canh tác lúa để giải phóng đất trồng cây vụ đông sớm vừa thích hợp cho cây trồng sinh trưởn phát triển, cho năng suất cao và giá bán tốt.
Bên cạnh đó, giống lúa PC6 có khả năng chống chịu sâu bệnh khá, đặc biệt do thời gian sinh trưởng cực ngắn ngày nên né tránh được nhiều lứa sâu bệnh hại, hạn chế sử dụng thuốc BVTV, giảm ô nhiễm môi trường, góp phần phát triển bền vững.
IV. Thành tích công trình
- Quyết định Số 70/QĐ-TT-CLT của Cục Trồng trọt về công nhận giống lúa mới.
- Giải Ba Hội thi STKT tỉnh lần VII(2010-2011).
Nguyễn Ngọc Anh
Từ khóa: giống lúa PC6, KHCN Côn Sơn
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập thành viên để có thể bình luận bài viết này
Danh mục
Thống kê truy cập
- Đang truy cập69
- Hôm nay2,201
- Tháng hiện tại98,194
- Tổng lượt truy cập2,045,208